Sakarya havzasındaki hidroelektrik enerji santrallerinin enerji potansiyellerinin yapay sinir ağları yönetimi ile ileriye dönük araştırılması

Abstract

Enerji insanlık tarihinin gelişimine etki eden en önemli faktörlerden bir tanesidir. Dünya'da son zamanlarda enerji hem hayatın vazgeçilmezi olmuş hem de sanayi devriminden sonra hızla gelişen dünya düzeni ve teknoloji enerjiye olan ihtiyacı daha da zorunlu hale getirmiştir. Ülkemizde geneli itibari ile enerji üretiminde kullanılan ana kaynaklar kömür, petrol, doğal gaz ve barajlardır. Enerji kaynaklarının çevreye verdiği zararın minimumda olması ve yenilenebilir kaynaklardan olması insanlığın başlıca tercihleri haline gelmiştir. Son yıllarda çevre ile barışık enerji çeşitliliğinin artırılması çevreye verilen zararın minimize edilmesi ve ülkemizde mevcut olan su gücü potansiyelinin daha etkin bir şekilde kullanılması istenmiştir. Bu yüzden hidroelektrik santraller enerji üretimi için kullanılan kaynakların en önemlileri haline gelmiştir. Bu santrallerde enerji için kullanılan su miktarı ve düşü yüksekliği ile elde edilebilecek enerjinin önceden tespit edilebilmesi enerji planlaması açısından çok önemlidir. Ayrıca ileriye dönük tahmin modelleri kullanılarak gelecekte üretilecek enerjinin yaklaşık olarak tespit edilmesi yine enerji planlanması için son derece önem teşkil etmektedir. Dolayısıyla, bu tez çalışmasında Aşağı Sakarya Havzası'nda bulunan 2 hidroelektrik santralin (Pamukova HES, Adasu Regulatörü ve HES) enerji değerleri kullanılmıştır. Enerji değerlerinin geçmişten günümüze kadar olan mevcut tüm verilerinin gidiş grafikleri oluşturulmuştur. Gidiş grafikleri, üretilen enerji verilerinin PYTHON yazılım programına aktarılarak elde edilmiştir. Bu verilerle oluşturulan YSA modeli ile 2030 yılına kadar üretilecek enerji miktarları tahmin edilmiştir.

Energy is one of the most important factors affecting the development of human history. In recent years, energy has become an indispensable part of life, and the rapidly developing world order and technology after the industrial revolution has made the need for energy even more compulsory. In our country, the main sources of energy production are coal, oil, natural gas and dams. Minimal damage to the environment and being a renewable source have become the main choices of humanity. In recent years, it has been requested to increase the diversity of the environmentally friendly energy and to minimize the damage to the environment and to use the waterpower potential that is present in our country more effectively. Therefore, hydroelectric power plants have become the most important sources for energy production. In these power plants, it is very important to predetermine the energy that can be obtained by the amount of water used for energy and height of net drop, in terms of energy planning. Besides, the approximate determination of the energy to be generated in the future by using prospective forecasting models will be of utmost importance for energy planning. In this thesis, energy values of 2 hydroelectric power plants (Pamukova HEPP, Adasu Regulator and HEPP) in the Sakarya Basin are used. stream graphs of all current data of energy values have been created. The graphs of the stream are obtained by transferring the generated energy data to the PYTHON software program. With this data, the amount of energy to be produced until 2030 with the ANN model is estimated.