Beden Eğitimi ve Spor öğretmenlerinde duygu durumlarının karar verme ve öz yeterlik üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin duygu durumlarının karar verme ve öz yeterlik üzerine etkisini belirleyerek, farklı değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Sakarya ilinde görev yapan beden eğitimi ve spor öğretmenleri oluşturmaktadır. Örneklemi ise bu evren içerisinden kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen 292 (214 erkek + 78 kadın) beden eğitimi ve spor öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri "Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği", Melbourne Karar Verme Ölçeği, "Öz yeterlik Ölçeği" ve "Kişisel Bilgi Formu" kullanılarak toplanmıştır. Veriler bağımsız gruplar t- testi, tek yönlü varyans (ANOVA), Pearson korelasyon ve Regresyon analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma bulgularına göre; öğretmelerin duygu durumları puanlarının cinsiyet ve medeni duruma göre farklılaştığı (p<.05) duygu durumları ile yaş ve hizmet yılı arasında ise anlamlı ilişkiler olmadığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin karar verme kaçıngan ve erteleyici karar verme puanlarının cinsiyete göre farklılaştığı (p<.05) karar vermede öz saygı, dikkatli ve panik karar verme puanlarının ise cinsiyete göre farklılaşmadığı tespit edilmiştir (p>.05). Medeni duruma göre ise karar vermede öz saygı, kaçıngan ve panik karar verme puanların farklılaştığı (p<.05), dikkatli ve erteleyici karar verme puanlarının ise medeni duruma göre farklılaşmadığı tespit edilmiştir (p>.05). Ayrıca karar verme puanları ile yaş ve hizmet yılı arasında ise anlamlı ilişkiler olmadığı tespit edilmiştir (p>.05). Öz yeterlik açısından incelendiğinde ise cinsiyete göre öz yeterlik puanlarının farklılık gösterdiği (p<.05), medeni duruma göre ise farklılık göstermediği saptanmıştır (p>.05). Ek olarak öz yeterlik puanları ile yaş ve hizmet yılı arasında ise anlamlı ilişkiler olmadığı tespit edilmiştir (p>.05). Bağımlı değişkenler arasındaki ilişki sonuçları ise olumlu duygu durumu puanları ile öz yeterlik ve karar vermede öz saygı arasında pozitif yönde orta düzeyde; dikkatli karar verme ile pozitif yönde düşük düzeyde; olumlu duygu durumu puanları ile kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme ile negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Olumsuz duygu durumları ile öz yeterlik arasında negatif yönde düşük düzeyde; karar vermede öz saygı arasında negatif yönde orta düzeyde; dikkatli karar verme ile negatif yönde düşük düzeyde; kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme ile pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir (p<.05). Sonuç olarak; beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin duygu durumlarının karar verme ve öz yeterlik üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir (p<.05).

The aim of this study is to determine the effects of physical education and sports teachers' emotional states on decision making and self-sufficiency and to examine them in terms of various variables. The population of the study consists of physical education and sports teachers working in Sakarya. The sample consists of 292 (214 male + 78 female) physical education and sports teachers selected by convenience sampling method from this population. The data of the study were collected by using the "Positive and Negative Affect Scale", Melbourne Decision Making Scale, "Self-Sufficiency Scale" and "Personal Information Form". Data have been analyzed by using independent groups t-test, one-way variance (ANOVA), Pearson's correlation and regression analysis. According to the study findings; It was determined that the emotional state scores of the teachers differed according to gender and marital status (p <.05) and there was no significant relationship between the emotional states and age and working period of service. It was determined that teachers' scores of avoidant and suspensive decision making differ according to gender (p <.05), and scores of self-esteem in decision making, careful and panic decision making didn't differ according to gender (p> .05). According to marital status, it was determined that self-esteem, avoidant and panic decision-making scores differed in decision-making (p<.05), and the scores of careful and suspensive decision-making didn't differ according to marital status (p> .05). In addition, it was determined that there was no significant relationship between self-sufficiency scores and age and working period of service (p>.05). Furthermore, it was determined that there was no significant relationship between decision-making scores and age and working period of service (p>.05). When analyzed in terms of self-sufficiency, it was found that self-sufficiency scores differ according to gender (p<.05), but it didn't differ according to marital status (p>.05). In addition, it was determined that there was no significant relationship between self-sufficiency scores and age and working period of service (p>.05). Meaningful relationships have been determined with the results of between dependent variables relationship were positively at medium level between positive emotional state scores and self-sufficiency and self-esteem in decision making; positively at low level with careful decision making; avoidant with positive emotional state scores, negatively at low-level with suspensive and panic decision making. Meaningful relationships have been determined with negatively at low level between negative emotional states and self-sufficiency; negatively at middle level among self-esteem in decision making; negatively at low level with careful decision making; positively at low-level with avoidant, suspensive and panic decision-making (p<.05). As a result, it was determined that the emotional states of physical education and sports teachers have a significant effect on decision making and self-sufficiency.