Beden Eğitimi ve Spor Dersi Öğretim Programı Kapsamındaki Değerlerin Uygulanmasına Yönelik Öğretmen Görüşleri

Abstract

Günümüz eğitim programlarının hedefleri arasında akademik başarının yanında öğrencileri değerlerle donatmak da yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi ve spor dersi öğretim programı kapsamındaki değerlerin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşlerini belirlemektir. Çalışma kapsamına, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında devlet okullarında görev yapan, dört yıl ve üzeri mesleki tecrübesi olan, 19 beden eğitimi ve spor öğretmeni alınmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden betimleyici fenomenolojik desene göre oluşturulmuştur. Araştırmada nitel veri analizi programı MAXQDA 2020 kullanılmış, veriler içerik analiz yöntemi ile kod, kategori ve temalara ayrılarak yorumlanmıştır. Bulgularda, öğretim programındaki değerlerin kavram olarak anlamlandırılması, öğrencilere değerleri kazandırma sürecindeki uygulamalar, okul derslerine ilişkin görüşler, öğretmenlerin aldığı eğitim, değerlerin kazandırılmasının önündeki engeller, ailenin ve okulun durumu, öncül ve ardıl değerler, değerlerin kazandırılmasına yönelik öğretmen görüşleri ortaya konmuştur. Verilerin analizi sonucunda, değerlerin öğrenciye kazandırılmasında beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin ve dersinin oldukça etkili ve önemli olduğu, öğretim programındaki değer açıklamalarının genelde anlaşılır olduğu ancak uygulamada plansız şekilde verildiği, değerlerle ilgili lisans ve hizmet içi eğitimlerin yetersiz ve verimsiz olduğu, sosyal medya, aile yapısı, okulun konumu gibi faktörlerin değer kazanımını etkilediği, bunlara karşın öğretmen eğitimlerinin, iş birliğinin ve öğretmen önerilerinin öğrenciler tarafından dikkate alınması ile değerlerin kazandırılmasında etkili olunacağına ve verimliliğin artacağına dair veriler elde edilmiştir. Bu sonuçlara dayalı olarak beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin lisans ve hizmet içi eğitimlerinin değerler eğitimi açısından nitelik ve nicelik olarak iyileştirilmesine, kazanımlardaki değer ifadelerinin daha açık yazılmasına ve bu değerlerin nasıl kazandırılabileceğine yönelik yazılı ve görsel kılavuzların hazırlanmasına, değerler eğitiminin okul-aile iş birliği ile yapılmasına yönelik öneriler sunulmuştur.