İş birlikli öğrenme modelinin akademik öğrenme zamanına ve voleybol öğrenimine etkisi

Abstract

ÖZET Bu araştırmada ortaokul beden eğitimi ve spor derslerinde iş birlikli öğrenme modelinin (İÖM) akademik öğrenme zamanı ile voleybol bilgi ve becerilerini öğrenmeye etkisini incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada yarı deneysel çalışma desenlerinden ön test-son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Araştırma 2021-2022 eğitim öğretim yılı güz döneminde Bolu Merkez İlçede bulunan bir ortaokulda gerçekleşmiştir. Araştırmada 8. sınıflardan iki şube belirlenmiş ve 8 hafta boyunca bir şubede dersler iş birlikli öğrenme modelinden takım-oyun-turnuva tekniği ile (deney grubu), diğer şubede ise doğrudan öğretim modeli (DÖM) (kontrol grubu) ile işlenmiştir. Araştırmanın 1. haftasında her iki grup için ön test ölçümleri, 8. hafta da ise her iki grup için son test ölçümleri yapılmış olup arada kalan 6 hafta boyunca toplam 80 dakikalık beden eğitimi ve spor dersindeki uygulamalar her iki grupta da video kaydına alınmıştır. Araştırmada öğrencilerin akademik öğrenme zamanlarına ilişkin (AÖZ-BE) bilgilere Parker (1989) tarafından geliştirilen gözlem formu kullanılarak ulaşılmıştır. Araştırmada öğrencilerin voleybol bilişsel bilgi düzeylerine araştırmacı tarafından geliştirilen ‘’Voleybol Bilgi Testi’’ kullanılarak, psikomotor beceri (parmak pas, manşet pas ve tenis servis) düzeyleri ise araştırmacı tarafından geliştirilen beceri gözlem formları kullanılarak ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde yüzde, frekans, bağımsız gruplar t testi, tekrarlı ölçümler için tek yönlü varyans analizi ve ANCOVA testi istatistikleri kullanılmıştır. Araştırmada anlamlılık düzeyi 0.05 olarak belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara bakıldığında; İÖM ile ders işlenen deney grubunda akademik öğrenme zaman oranının %30,86, DÖM ile ders işlenen kontrol grubunda ise %17,12 olduğu ve deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Deney ve kontrol grubunda bulunan öğrencilerin voleybol bilgi testi grup x ölçüm (grup: deney/kontrol, ölçüm: öntest/sontest) ortak etkisinde anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Voleybol bilgisi açısından her iki grupta da zamana göre son testler lehine anlamlı fark olduğu belirlenirken, iki grup arasında anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir. Çalışmada ön test puanlarının ortak değişken olarak alındığı ANCOVA sonuçlarına bakıldığında deney ve kontrol gruplarının parmak pas becerisinde iki grup arasında anlamlı fark olmadığı, ancak manşet pas ve tenis servis puanları arasında deney grubu lehine anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak öğrencilerin beden eğitimi ve spor derslerinde akademik öğrenme sürelerinin gelişiminde İÖM’ nin DÖM’ e göre daha etkili olduğu söylenebilir. Öğrencilerin voleybol becerilerinin gelişiminde ise iki modelinde olumlu etkisinin olduğu ancak manşet pas ve tenis servis beceri gelişimleri üzerinde İÖM’nin DÖM’e göre daha etkili olduğu söylenebilir. Bununla birlikte öğrencilerin voleybola ilişkin bilgi düzeylerinin gelişiminde ise her iki modelin olumlu ve benzer etkisinin olduğu söylenebilir.

SUMMARY In this research, it was aimed to examine the effect of the cooperative learning model (CLM) on learning academic learning time and volleyball knowledge and skills in secondary school physical education and sports lessons. In the study, pretest-posttest control group design, which is one of quasi-experimental study design, was used. The research was done at a secondary school in Central District of Bolu in 2021-2022 academic year fall season. In the study, two branches from the 8th Grades were identified and for 8 weeks, while in one branch, the lessons were taught with the team-game-tournament technique (experimental group) from the cooperative learning model, in the other branch, they were thought with direct instruction model (DIM) (control group). For both groups, the pretest evaluation in the first week of the study and the posttest evaluation in the 8th week were made and for the remaining 6 weeks, an 80 minute-long video related to the practice in physical education and sport lessons was recorded in both groups. In the survey, the information about students’ academic learning time was approached by using the observation form improved by Parker (1989). In the survey, students’ volleyball cognitive knowledge levels were reached by using the “Volleyball Knowledge Test” improved by the surveyor and their psychomotor (overhand pass, bump pass and overhand serve) skill levels were reached by using the observation forms improved by the surveyor, as well. In the analysis of the data obtained in the research, percentage, frequency, independent groups t-test, one-way analysis of variance for repeated measurements and ANCOVA test statistics were used. The level of significance in the study was determined as 0.05. When findings of the survey were analysed, it was identified that the rate of academic learning time was 30.86% in the experimental group, where lessons were taught with CLM, and 17.12% in the control group, where lessons were taught with DIM, and there was a statistically significant difference in favor of the experimental group. It was determined that there was a significant difference in the joint effect of the students in the experimental and control groups in the volleyball knowledge test group x measurement (group: experiment/control, measurement: pretest/posttest). In terms of volleyball knowledge, it was determined that there was a significant difference in favor of post-tests according to time in both groups, but there was no significant difference between the two groups. Considering the ANCOVA results, it was determined that there was no significant difference between the two groups in finger pass skills of the experimental and control groups, but there was a significant difference between the cuff pass and tennis serve scores in favor of the experimental group. As a result, it could be said that CLM is more effective than DIM in the development of academic learning times of the students in physical education and sports lessons. It can be said that both models have a positive effect on the development of students' volleyball skills, but CLM is more effective than DIM on the development of cuff pass and tennis serve skills.In addition to this, it can be said that both models have positive and similar effects on the development of students' knowledge and skills about volleyball.