1994 Yılından Günümüze Türkiye’de İç Borçların Gelişimi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin iç borçlarının gelişimi konusunda genel bir çerçeve çizmek ve gerçekleştirilen uygulamaları netleştirmektir. Bu amaçla çalışmada Türkiye ekonomisinin 1994 yılı ve sonrasındaki iç borçlarının durumu, yapılma nedenleri ve devletin uygulamalarına yer verilmiştir. 1990’lı yıllarda giderek artan iç borç stoku ekonomik büyümeyi engellemiş ve devletin politikalarının uygulanmasını zorlaştırmıştır. Bu çalışmada bugüne kadarki (2021) bütçe dönemleri itibarıyla borç stoku içinde içborçlanmanın gelişimi ise “yıllar itibariyle yapılan iç borçlanma tutarları, oluşan net iç borç kullanımı ve bu borçların anapara ve faiz ödeme tutarları, iç borç stoku ve iç borç stokunun GSYH içindeki yüzdesigibi oranlarla gösterilmektedir.Çalışmabütçe açıklarının finansmanında iç borç kullanımının etkilerini açıklar niteliktedir. Çalışma 1994-2019 yılları arasını kapsamaktadır. 1994 yılının başlangıç olarak alınma nedeni yukarıda da vurgulandığı gibi Türkiye’de kriz sonrası dönemde iç borçlanmanın giderek artmasıdır. Bu çalışmada iç borçlanmanın devletin hangi faaliyetleri sonucu yapıldığı ortaya konulmaya çalışılmıştır.Çalışma neticesinde Türkiye ekonomisinin iç borçlarının artış eğiliminde olduğu sonucuna varılmıştır.Toplam iç borç stoku çalışma dönemi itibarıyla 2019 yılında 755.100.000 Bin TL’ye yükselmiştir. Dolayısıyla bu durum, Türkiye’nin borçlanma ihtiyacının sürdüğünü göstermektedir. Bunun yanında 2021-2023 OVMP’ye göre alınacak mali tedbirlerin Kovid 19 salgının gerektirdiği gerek ekonomikgerek sosyal mücadele nedeniyle karşılaşılan ve karşılaşılacak olan olumsuz etkileri bertaraf etmek için “alınan kamu maliyesi tedbirlerinin geçici süreyle uygulanacak olmasına” ilişkin vurgu ve “Mali Plan dönemi sonunda bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 3,5 olarak” hedeflenmesi, borçlanmaihtiyacının zorunluluk haline geldiğini göstermektedir.