Gelişmeleri kaçırma korkusu ile davranışsal niyetler arasındaki ilişki: Türk futbol taraftarları örneği

Abstract

Amaç: Gelişmeleri kaçırma korkusu (GKK) psikoloji alanında ortaya çıkan ve güncel alanyazında hem araştırmacılar hem de uygulamacılar tarafından ilgi görmekte olan bir kavramdır. Bununla birlikte GKK kavramı teorik olarak gelişmekte olup mevcut araştırmalar kavramı kişilik bozukluğu, kaçırma korkusu olarak ele almakta ve sosyal medya ve/veya sosyal medya temelli satın alımlar ile ilişkilendirmektedir. Bu çalışmada, futbol taraftarlarının gelişmeleri kaçırma korkusu ile davranışsal niyetleri arasındaki ilişkilerin araştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca katılımcıların demografik özelliklerine göre GKK ile davranışsal niyet düzeyleri arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Yöntemler: Araştırma iki ardışık çalışma şeklide gerçekleştirilmiştir. Birinci çalışma grubu, GKK ölçeğinin doğrulayıcı faktör analizi (DFA) için 65'i (%60.75) erkek, 42'si (%39.25) kadın olmak üzere toplamada 107 katılımcıdan oluşmaktadır. İlk aşamada futbol taraftarlarının GKK düzeylerini belirlemek üzere Good tarafından 2019 yılında geliştirilen, daha sonra Good ve Hyman tarafından 2020 yılında revize edilerek tamamlanan "Durumsal GKK Ölçeği" kullanılmıştır (DGKKÖ=? > .944). İkinci çalışma grubu futbol taraftarlarının GKK düzeylerini belirlemek ve GKK ile davranışsal niyetler arasındaki ilişkinin tespiti için kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 618 kişi çevrimiçi ankete katılım sağlamıştır. Eksik, hatalı ve benzeri anketler incelendikten sonra, 287'si (%61.9) erkek, 177' si (38.1) kadın toplamda 464 katılımcıdan elde edilen veriler ile analizler gerçekleştirilmiştir. Verilerin istatistiksel analizinde, doğrulayıcı faktör analizi, bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Sonuç: Good ve Hyman tarafından (2020) geliştirilen ve bu çalışma kapsamında Türkçe'ye uyarlanan 8 madde ve tek boyutlu durumsal GKK ölçeğinin, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir. GKK ile eğitim değişkeni arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılığın olduğu ve katılımcıların eğitim düzeyi arttıkça daha yüksek seviyede GKK hissettikleri belirlenmiştir. GKK ile davranışsal niyetler arasında orta düzeyde, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilirken (r=.345, p<.01) GKK' nın davranışsal niyetlerin bir yordayıcısı olduğu ve davranışsal niyetlere ait toplam varyansın yaklaşık %12'sinin GKK ile açıklanabildiği tespit edilmiştir (F=62.328, p?.01, R²=.119, dzlt R²=.117). GKK yüklü mesajların, spor müsabakalarına yönelik taraftar davranışlarını ve tüketim eğilimlerini şekillendiren/yönlendiren önemli bir faktör olduğu ifade edilebilir. Anahtar Kelimeler; Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (GKK), Futbol Taraftarlarının Davranışsal Niyetleri.

Purpose: Fear of missing out (FOMO) is a concept that has emerged in the field of psychology and is attracting attention from both researchers and practitioners in the current literature. However, the concept of FOMO is developing theoretically, and current research considers the concept as personality disorder, fear of kidnapping, and associates it with social media and/or social media-based purchases. In this study, it is aimed to investigate the relationship between football fans' fear of missing out and their behavioral intentions. In addition, the differences between FOMO and behavioral intention levels are examined according to the demographic characteristics of the participants. Methods: The research is carried out as two consecutive studies. The first study group consisted of 107 participants, 65 (60.75%) male and 42 (39.25%) female, for the confirmatory factor analysis (CFA) of the FOMO scale. In the first stage, the "Situational FOMO Scale", developed by Good in 2019 and later revised and completed by Good and Hyman in 2020, is used to determine the FOMO levels of football fans (SFOMOS=?> .944). In the second study group, 618 people, who are determined by convenience sampling method, participated in the online survey to determine the FOMO levels of football fans and to determine the relationship between FOMO and behavioral intentions. After examining the missing, incorrect and similar questionnaires, analyzes are carried out with the data obtained from a total of 464 participants, 287 (61,9%) male and 177 (38,1%) female. In the statistical analysis of the data, confirmatory factor analysis, independent groups t-test, one-way analysis of variance, correlation and regression analyzes are used. Conclusion: It is determined that the 8-item and one-dimensional situational FOMO scale, developed by Good and Hyman (2020) and adapted into Turkish within the scope of this study, is a valid and reliable measurement tool. It is determined that there is a statistically significant difference between FOMO and the education variable, and the participants felt higher levels of FOMO as their education level increased. While it is determined that there is a moderate, statistically significant relationship between FOMO and behavioral intentions (r=.345, p<.01), it is found that FOMO is a predictor of behavioral intentions and that approximately 12% of the total variance of behavioral intentions could be explained by FOMO (F=62.328, p?.01, R²=.119, dzlt R²=.117). It can be stated that FOMO-laden messages are an important factor that shapes/directs the fan behaviors and consumption trends towards sports competitions. Keywords: Fear of Missing Out (FOMO), Behavioral Intentions of Football Fans