İstanbul'da aşırı turizm: sivil toplum kuruluşları görüşleri üzerinden yorumsayıcı ve karşılaştırmalı bir araştırma
Özet
Uluslararası turist varışları 2018 yılında bir önceki yıla göre %5 artarak 1,4 milyar kişi olarak kayıtlara geçmiştir. Bu varışların yaklaşık yarısı Avrupa kıtasında gerçekleşmiştir. Duruma istinaden Avrupa destinasyonlarında yükselen aşırı turizm karşıtlığı, destinasyon yöneticilerini ve uluslararası turizm örgütlenmelerini düzeltici yönde çalışmalar yapmaya zorlamaktadır. Bu zorunluluk konunun akademik boyutlarıyla da tartışılmasına sebebiyet vermektedir. Uluslararası turizm hareketliliğinin istikrarlı şekilde yukarıya ivmesi ve aşırı turizm karşıtlığından muzdarip örnek destinasyonların varlığı; henüz aşırı turizm karşıtlığının baş göstermediği destinasyonlar için, önleyici politikalar oluşturulması konusunda geç kalınmamasının gerekliliğini göstermektedir. Bu çalışmada İstanbul'da aşırı turizm olgusunun, farklı destinasyonlar ile karşılaştırmalı ve belirlenen soru başlıkları üzerinden yorumsayıcı bir yaklaşım ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik iki aşamalı bir araştırma süreci yürütülmüştür. İlk aşamada aşırı turizm olgusunun söz konusu olduğu Barselona, Venedik, Dubrovnik destinasyonları ve araştırma alanı İstanbul; ikincil veri kaynakları üzerinden değerlendirmeye tabi tutulmuştur. İkinci aşamada ise İstanbul'da faaliyetlerini sürdüren ve önemli birer paydaş olan sivil toplum örgütleri temsilcileriyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yirmi sivil toplum örgütü temsilcisiyle görüşülmüş olup; temsilci seçiminde örgütü temsil gücüne özen gösterilmiştir. Görüşmeler vasıtasıyla toplanan 107 sayfalık ham veri içerik analizine tabi tutulmuş; mevcut durum, aşırı turizm ve tepki göstergeleri olmak üzere üç ana tema oluşturulmuştur. Ayrıca aşırı turizm göstergeleri ana teması altında; sosyoekonomik, sosyokültürel, çevresel ve politik (genel ve turizm) olmak üzere dört alt tema oluşturulmuştur. Oluşturulan her bir tema betimsel analiz yoluyla yorumlanmıştır. Nihai olarak İstanbul'da aşırı turizm durumu ve beraberindeki turizm karşıtlığı, Avrupa destinasyonlarıyla kıyaslanacak kadar olmasa da bazı göstergeler bağlamında söz konusudur. Bu göstergelerin başında turizm politikaları gelmektedir. Araştırmanın ilk aşamasında değerlendirilen ikincil veriler de görüşme verilerini destekler niteliktedir. Söz konusu verilerden açıkca anlaşılan, İstanbul turizm arzının dengesiz bir dağılım gösterdiğidir. Arzın dengesiz dağılımı başka sorunları da beraberinde getirmektedir. Elde edilen bulgular İstanbul destinasyonunda aşırı turizm durumunun mevcudiyeti hakkında fikir vermekle birlikte, mevcut turizm hareketliliğinin genel durumunun ve paydaş beklentilerin açığa çıkarılması açısından da önem arz etmektedir. Görüşme bulguları ve diğer destinasyonların uygulamaları ışığında geliştirilen öneriler, aşırı turizm olgusuyla mücadelede ve sürdürülebilir turizm adına değerli görülmektedir. International tourist arrivals increased by 5% in 2018 compared to the previous year and were recorded as 1.4 billion people. Approximately half of these arrivals took place on the European. Reffering to the situation, the rising anti-overtourism in European destinations forces destination managers and international tourism organisations to undertake corrective actions. This obligation also causes the subject to be discussed in academic extents. The steady upward acceleration of international tourism mobility and the presence of sample destinations suffering from anti-overtourism suggest that there should be no delay in establishing preventive policies for destinations where anti-overtourism does not yet occur. In this study, it is aimed to evaluate the overtourism phenomenon in Istanbul with a comparative approach to different destinations and an interpretative approach based on the question titles. A two-stage research process has been carried out for this purpose. In the first phase, destinations such as Barcelona, Venice, Dubrovnik, and the research area Istanbul, where the phenomenon of over-tourism is concerned, were evaluated through secondary data sources. In the second phase interview were held with representatives of non-governmental organizations which are important stakeholders in Istanbul. Twenty representatives of non-governmental organizations were interviewed and attention was paid to the power of representing the organization in the election of Representatives. The 107 pages of raw data collected through the interviews were subjected to content analysis, with three main themes being the current situation, overtourism and response indicators. In addition, four sub-themes, socioeconomic, sociocultural, environmental and political (general and tourism), were created under the main theme of overtourism indicators. Each theme created has been interpreted through descriptive analysis. Ultimately, the overtourism situation in Istanbul and the accompanying tourism opposition are in question in the context of some indicators, although not comparable to European destinations. Tourism policies are at the top of these indicators. The secondary data evaluated in the first phase of the research also supports interview data. It is clearly understood from the data of this research that the supply of tourism in Istanbul shows an unbalanced distribution. Unbalanced distribution of supply brings with it other problems. The findings obtained give an idea about the presence of over tourism situation in Istanbul destination. Furthermore, the findings are important to revealstate of current tourism mobility and stakeholder expectations. The suggestions developed in the light of the interview findings and the applications of other destinations are considered valuable in the fight against the phenomenon of overtourism and in the name of sustainable tourism.
Bağlantı
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=fl0Kw4p1rmMDotyKRdYv1Ebb9vpSag97_-ET6Eo53iAhoMxxgqaBjLAalBm6khtBhttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/EkGoster?key=6ZtRe5rnHrr74rjfYBQv_n-8ZcPeWWIz_JSizBy8PR4ubz9M48pM39zgPDBp_GDi" target="_blank">
https://hdl.handle.net/20.500.14002/1028
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [698]